نگاهی بر گزارش سپرده‌های بانکی در دی ماه 1403

به گزارش آوای آگاه؛ در آذرماه شاهد رشد قیمت دلار در بازار آزاد و فعال شدن مجدد انتظارات تورمی به دنبال انتخاب ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا بودیم؛ امری که خروج پول از صندوق‌های درآمد ثابت و همچنین رشد قابل توجه سپرده‌های دیداری را در پی داشت. اما در دی ماه کمی اوضاع متفاوت بود و انتظارات تورمی کمی آرام‌تر بودند و دلار در ماه گذشته، 6درصد رشد قیمت داشت. همزمان شاهد تنها رشد ۰.۳درصدی سپرده‌های دیداری بودیم و سپرده‌های غیردیداری نیز ۱.۸درصد رشد داشتند.

کلیت سپرده‌ها نیز تنها ۱.۱درصد رشد کردند. این در حالی است که تورم ماهانه ۲.۹درصد بود و به نظر پس از ماه پرنوسان گذشته، انتظارات کمی تعدیل شده است. البته باید ردپای این افت رشد سپرده‌های دیداری را در نرخ بهره بین بانکی نیز دید. نرخ بهره بین بانکی در ادامه پاسخ ندادن بانک مرکزی به حدود 30درصد سفارشات، مجدداً افزایش یافت و به ۲۳.۹۸درصد و سقف کانال نزدیک‌تر شد.

در جلسات عملیات بازار باز در ماه گذشته، بانک مرکزی همچنان از منابع در دسترس بانک‌ها کاست. نرخ YTM اوراق نیز شاهد رشد به محدوده ۳۳.۲۲درصد بود که از تیرماه دیده نشده بود. افزایش تقاضای اوراق را در دو چیز می‌توان دید؛ نخست ورود پول مجدد به صندوق‌های درآمد ثابت (۳۱ همت) و همچنان افزایش اقبال صندوق‌ها به اوراق دولتی. سهم اوراق دولتی به 25درصد رسید که بیشترین مقدار امسال است، اما در دی ماه دولت تنها ۲۴ همت اراد منتشر کرد که به نظر کمتر از آن چیزی است که انتظار می‌رفت و ممکن است در دو ماه پایانی سال شاهد انتشار مجدد اوراق دولتی باشیم. این در حالی است که به تاریخ سررسید گواهی‌های سپرده نیز نزدیک‌ شده‌ایم و تمدید مجدد آن‌ها با نرخ 30درصد شاید به‌طور رسمی انجام نشود، اما به طور غیررسمی مدنظر بانک مرکزی است.

اگر بخواهیم آنچه در دی ماه گذشت را جم‌بندی کنیم، باید به چند نکته اشاره کنیم؛ نخست آنکه علیرغم افزایش مجدد نرخ YTM اوراق و افزایش نرخ بهره بین بانکی شاهد رشد قابل توجهی در سپرده‌های غیردیداری نبوده‌ایم و به نظر فعالان بازارها کمی دست به عصاتر حرکت می‌کنند. با توجه به چشم‌انداز تورمی سال آینده و علیرغم افزایش نرخ بهره بین بانکی، تغییر زیادی در سپرده‌های غیردیداری نداشتیم. به نظر باید انتظار داشت بخشی از گواهی سپرده‌ها تمدید نشده و شاهد تبدیل شدن به سپرده‌های دیداری باشیم. لازم به ذکر است با توجه به حجم اوراقی که دولت باید منتشر کند، احتمال عرضه قابل توجه اوراق و در نتیجه افزایش مجدد نرخ YTM و همچنین رسیدن نرخ بهره بین بانکی به سقف دالان باشیم و موقتاً این موضوع کنترل شود.

بانک‌هایی مانند پاسارگاد و سینا رشد سپرده‌های دیداری بیشتری داشتند، اما بانک خاورمیانه شاهد کم شدن سپرده‌‌های خود بود. این بانک هم در سپرده‌های دیداری و هم در غیردیداری شاهد کاهش قابل توجهی بود؛ به‌طوری که نرخ سود سپرده‌های بانک نیز به ۱۱.۹درصد افت کرد که در مجموع باعث بهبود تراز عملیاتی بانک شد. منظور از سپرده‌های دیداری در این گزارش، مجموع سپرده‌های قرض‌الحسنه و سپرده‌های کوتاه‌مدت است.